Jean-Jacques Rousseau (1712 - 1778), urodzony w Genewie, był francuskojęzycznym filozofem i pisarzem, którego traktaty i nowele silnie wpłyneły na przywódców francuskiej rewolucji i ogólny rozwój nowoczesnej politycznej, społecznej i edukacyjnej mysli. "Człowiek jest narodzony wolny, a jednak wszędzie jest w łańcuchach" - to jego słynne zdanie, którym rozpoczął pracę "Kontrakt społeczny". Porusza on w niej problem wolności jednostki w społeczeństwie. Jego zdaniem ludzie dostają w zamian za swoją niezależność lepszy rodzaj wolności w ramach społeczeństwa, jeśli wypełniają one ogólny kontrakt społeczny. W ramach tego kontraktu prawa jednostki są zamienione na prawa społeczne, a społeczeństwo staje się sztuczną jednostką, połączoną przez wspólną wolę. Taka koegzystencja jednostek uznawana jest za niezależną i wolną, jako że wolność jest częścią posłuszeństwa i narzuconego sobie prawa.